Η δημοκρατική εκπαίδευση

 
"Η δημοκρατική εκπαίδευση ως εμπειρία συλλογικής αυτοθέσμισης και αυτοδιαχείρισης". 
Ανακοίνωση στην επιστημονική διημερίδα που διοργανώθηκε από το Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης στην Προσχολική Ηλικία του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης 
με θέμα "Η κρίση της δημοκρατίας ως κρίση της δημοκρατικής παιδείας" (Αλεξανδρούπολη, 8-9/11/2013)
 
 
ΠΕΡΙΛΗΨΗ

     Η εισήγηση φιλοδοξεί να αντιμετωπίσει δύο ερωτήματα: Τι μπορεί να εκληφθεί ως δημοκρατική εκπαίδευση και κατά πόσο αυτή είναι εφικτή και βιώσιμη.

     Στο πρώτο ερώτημα απαντά υποστηρίζοντας ότι κάθε εκπαιδευτικό ίδρυμα χρειάζεται έναν εσωτερικό κανονισμό και μια συνεχή αναδιαπραγμάτευση του αναλυτικού προγράμματος (curriculum), μια ισότιμη σχέση δασκάλου-μαθητών και μια γνήσια διαλογική αναμέτρηση. Ως απαραίτητες συνθήκες κρίνονται η εμπιστοσύνη στην κριτική ικανότητα των μαθητών και η μεταπήδηση από τον αφομοιωτικό χαρακτήρα της μάθησης στην ενεργό διαχείριση της γνώσης. Υποστηρίζεται επίσης ότι η πολιτική ωριμότητα δεν αποκτάται αυτόματα με την ενηλικίωση, αλλά με την έμπρακτη ανάληψη κοινωνικών-πολιτικών-οικονομικών ευθυνών.

     Στο ερώτημα, αν η δημοκρατική εκπαίδευση είναι εφικτή και βιώσιμη, δίνεται αρνητική απάντηση: αφού εδώ και πολλούς αιώνες η δημοκρατία διακηρύσσεται αλλά δεν πραγματοποιείται, αφού οι ολιγαρχικές κυβερνήσεις κατορθώνουν να παρέχουν μια δημοκρατική επίφαση, είναι ουτοπικό να θεωρηθεί ότι θα εγκαταλείψουν κάποτε την κατεστημένη τους εξουσία.