Εκδημοκρατισμός
Γιάννη Τζαβάρα: "Η στοχαστική διαλογική δραστηριότητα ως έξοχη ευκαιρία για εκδημοκρατισμό του σχολικού Αναλυτικού Προγράμματος".
Δημοσιεύτηκε στο διαδίκτυο, στη συλλογική έκδοση: Φιλοσοφικός διάλογος μέσα στη σχολική τάξη. ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΗΜΕΡΙΔΑΣ (Ρέθυμνο, 22-10-2010), Επιμέλεια: Γιάννης Τζαβάρας, σελ. 1-8.
Αναδημοσιεύτηκε στο περιοδικό Διά-ΛΟΓΟΣ 2 (2012), σελ. 294-304.
Για να δείτε ολόκληρο αυτό το άρθρο σε pdf, πατήστε εδώ.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Το ισχύον Αναλυτικό Πρόγραμμα (ΑΠ) είναι ένα βασικό εργαλείο, με το οποίο η σημερινή κοινωνία επιτυγχάνει τη χειραγώγηση των παιδιών προς την ανεξέταστη υπακοή σε κανόνες που έχουν προαποφασιστεί. Οι μελλοντικοί πολίτες ανατρέφονται με την αντίληψη ότι υπάρχουν κάποιοι ειδήμονες ειδικευμένοι στο να καθορίζουν το τι και πώς πρέπει να λαμβάνει χώρα στην καθημερινή τους ζωή. Με μια τέτοια ανατροφή εξασφαλίζεται η μελλοντική εγκατάλειψη όλων των πολιτικών αποφάσεων στην κομματική ολιγαρχία που μας «αντιπροσωπεύει».
Η τακτικά διεξαγόμενη μέσα στη σχολική τάξη στοχαστική διαλογική δραστηριότητα μπορεί να αποτελέσει ένα θεμελιώδες αντίβαρο στο ετοιμοπαράδοτο ΑΠ. Με την προϋπόθεση ότι το ΑΠ ορίζει α) τους μαθησιακούς στόχους, β) τα υπό εκμάθηση περιεχόμενα, γ) τις διδακτικές μεθόδους, και δ) τον έλεγχο επίτευξης των μαθησιακών στόχων, ο διάλογος μαθητών-δασκάλων μπορεί να αναλάβει τον καθορισμό και των τεσσάρων αυτών δομικών στοιχείων, μέσα σε κάποια πλαίσια ανάλογα με την εκάστοτε ηλικιακή ωριμότητα των παιδιών.
Ο στοχαστικός διάλογος μαθητών-δασκάλων δεν μπορεί να αρκείται στην εννοιολογική επεξεργασία παραμυθιών, αλλά οφείλει να αναλάβει την αυτοδιαχείριση της καθημερινής σχολικής απασχόλησης και κατ’ επέκταση την κριτική αντιμετώπιση του κοινωνικού γίγνεσθαι. Μεταξύ άλλων καλείται να θεραπεύσει δυναμικά και τα χρόνια ελαττώματα του ΑΠ, όπως είναι η διάταξη των υπό εκμάθηση περιεχομένων κατά μαθήματα (και όχι κατά διαθεματικές ενότητες, όπως προοιωνίζεται το επονομαζόμενο Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο του σχολικού προγράμματος).
ABSTRACT
The valid curriculum is an essential instrument, with which our society succeeds today in guiding children to the unexamined obedience to already decided rules. The future citizens are brought up with the opinion that there are some experts specialized in determining what and how their daily life will be. Their future abandonment of every political decision to the partisan oligarchy who ‘represents’ us is obtained with such upbringing.
A dialogue regularly held in the classroom can be a fundamental counterbalance to the ready curriculum. Presupposing that a curriculum determines a) the learning targets, b) the objects to be learned, c) the instructive methods, and d) the inspection of achieving the learning targets, the dialogue between students and teachers can undertake the determination of all these structure elements, in some limits respecting the age maturity of the children.
A thinking dialogue between students and teachers cannot be restricted to the conceptual elaboration of fairy-tales; it has to undertake the self-management of the daily school employment and, by extension, the critical confrontation with social events. In addition, it ought to heal the long lasting defects of the curriculum dynamically, such as the ordering of the objects to be learned as distinct lessons (and not as interdisciplinary unities, as the so-called Interdisciplinary Unified Framework of the Greek school program augurs).
Για επιστροφή στα "Άρθρα - Επιστημονικές ανακοινώσεις" πατήστε εδώ.